عتماد مردم به سرمایه‌گذاری در تولید، قلب توسعه اقتصادی است؛ اما بی‌ثباتی اقتصادی، نوسانات ارزی، تغییرات قوانین و ناترازی انرژی، این اعتماد را کاهش داده و سرمایه‌ها را به بازارهای غیرمولد هدایت کرده است. سؤال این است که چگونه می‌توان این اعتماد را احیا کرد و سرمایه‌ها را به بخش تولید بازگرداند؟

دورشهر قم – امیرحسین طالب علی: اعتماد عمومی به سرمایه‌گذاری در بخش تولید، یکی از عوامل کلیدی در رشد اقتصادی و توسعه پایدار محسوب می‌شود. بدون این اعتماد، سرمایه‌هابه‌جایی ورود به تولید، به سمت بازارهای غیرمولد حرکت می‌کنند. این مسئله نه‌تنها موجب رکود در بخش تولید می‌شود، بلکه به افزایش نرخ بیکاری و کاهش رشد اقتصادی نیز منجر خواهد شد. در ایران، عوامل متعددی موجب کاهش اعتماد عمومی به سرمایه‌گذاری در بخش تولید شده‌اند که از جمله آن‌ها می‌توان به بی‌ثباتی اقتصادی، نوسانات شدید بازار، قوانین و مقررات پیچیده و متغیر، تجربه‌های ناموفق سرمایه‌گذاری و ناترازی انرژی اشاره کرد.

چالش‌های کلیدی در جلب اعتماد عمومی به سرمایه‌گذاری در تولید

یکی از مشکلات عمده در این زمینه، بی‌ثباتی اقتصادی و نوسانات بازار است که باعث نگرانی سرمایه‌گذاران از آینده دارایی‌هایشان می‌شود. نرخ تورم بالا، نوسانات قیمت ارز و عدم پیش‌بینی‌پذیری اقتصاد، باعث می‌شود که سرمایه‌گذاران نسبت به امنیت سرمایه خود احساس تردید کنند. همچنین، تغییرات ناگهانی در سیاست‌های اقتصادی و مالیاتی، باعث افزایش ریسک سرمایه‌گذاری می‌شود و مانع از تصمیم‌گیری صحیح سرمایه‌گذاران می‌شود.

از سوی دیگر، پیچیدگی و تغییرات مداوم در قوانین و مقررات، میزان ریسک را افزایش داده و شرایط را برای سرمایه‌گذاران دشوارتر می‌کند. قوانین غیرشفاف و روندهای اداری طولانی، موجب می‌شود که بسیاری از سرمایه‌گذاران از ورود به بخش تولید صرف‌نظر کنند. برخی از تولیدکنندگان نیز تجربه‌های ناموفقی از سرمایه‌گذاری در این بخش داشته‌اند که سبب شده است تا سایر سرمایه‌گذاران نیز با تردید بیشتری به این حوزه نگاه کنند.

علاوه بر این، ناترازی انرژی و قطعی مکرر برق و گاز، خسارات سنگینی به تولیدکنندگان وارد کرده و اعتماد به زیرساخت‌های حیاتی برای تولید را کاهش داده است. بسیاری از صنایع وابسته به تأمین پایدار انرژی هستند و قطع برق یا گاز در دوره‌های حساس تولید، می‌تواند ضررهای جبران‌ناپذیری به بار آورد. افزایش هزینه‌های تأمین انرژی جایگزین، باعث می‌شود که هزینه‌های تولید افزایش یابد و رقابت‌پذیری محصولات داخلی کاهش یابد.

راهکارهای افزایش اعتماد مردم به سرمایه‌گذاری در تولید

برای افزایش اعتماد مردم به سرمایه‌گذاری در تولید، دولت باید سیاست‌های اقتصادی باثبات و پیش‌بینی‌پذیر تدوین کند. ارائه یک چارچوب شفاف و مشخص برای سیاست‌های پولی، مالی و صنعتی می‌تواند فضای سرمایه‌گذاری را بهبود بخشد و ریسک‌های ناشی از تغییرات ناگهانی در قوانین را کاهش دهد.

علاوه بر این، ارائه حمایت‌های مالی و تسهیلاتی مانند وام‌های کم‌بهره، معافیت‌های مالیاتی و کاهش هزینه‌های تولید می‌تواند انگیزه افراد را برای ورود به این حوزه افزایش دهد. همچنین، کاهش فرآیندهای اداری و حذف موانع بوروکراتیک از دیگر اقداماتی است که می‌تواند در تسهیل این مسیر مؤثر باشد. اصلاح ساختارهای اداری و ایجاد سامانه‌های دیجیتال برای انجام سریع‌تر امور مرتبط با سرمایه‌گذاری، می‌تواند موانع اداری را به حداقل برساند.

شفاف‌سازی اطلاعات و مقابله با فساد اقتصادی نیز از دیگر عواملی است که می‌تواند موجب جلب اعتماد عمومی شود. دسترسی آزاد به اطلاعات مربوط به سرمایه‌گذاری، از جمله وضعیت بازارها، مشوق‌های دولتی و نحوه حمایت‌های اقتصادی، می‌تواند تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران را تسهیل کند.

یکی از مسائل کلیدی که باید مورد توجه قرار گیرد، تأمین پایدار انرژی برای بخش تولید است. قطعی‌های ناگهانی برق و گاز، نه‌تنها هزینه‌های تولید را افزایش می‌دهد، بلکه موجب از بین رفتن مواد اولیه و تأخیر در فرآیندهای تولیدی نیز می‌شود. دولت باید از طریق توسعه نیروگاه‌های جدید، استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر و بهینه‌سازی مصرف انرژی در صنایع، راهکارهای مؤثری برای کاهش بحران انرژی ارائه کند.

مناطق ویژه اقتصادی فرصت از دست‌رفته یا بستری برای جذب سرمایه؟

یکی از راه‌های مؤثر در جلب سرمایه‌ها به بخش تولید، استفاده از ظرفیت‌های مناطق ویژه اقتصادی است. این مناطق، با ارائه معافیت‌های مالیاتی، تسهیلات گمرکی و ایجاد زیرساخت‌های مناسب، می‌توانند بستر مطمئنی برای سرمایه‌گذاران فراهم کنند. دولت می‌تواند با توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل، تسریع در فرآیندهای گمرکی و ارائه امکانات رفاهی، جذابیت این مناطق را برای سرمایه‌گذاران افزایش دهد. همچنین، ایجاد شهرک‌های صنعتی در این مناطق و ارائه تسهیلات ویژه به تولیدکنندگان، می‌تواند موجب افزایش تمایل افراد به سرمایه‌گذاری در این بخش شود.

با این حال، در سال‌های اخیر، برخی از مزیت‌های مناطق ویژه اقتصادی به‌تدریج از بین رفته‌اند. تغییرات ناگهانی در سیاست‌های حمایتی، افزایش هزینه‌های تولید، ناهماهنگی در اجرای مقررات و کاهش مشوق‌های مالیاتی، موجب شده است که برخی سرمایه‌گذاران تمایل کمتری برای حضور در این مناطق داشته باشند.

همچنین، ضعف در زیرساخت‌های حمل‌ونقل و عدم ثبات در سیاست‌های ارزی، باعث شده است که سرمایه‌گذاران به جای ورود به این مناطق، گزینه‌های دیگری را برای سرمایه‌گذاری انتخاب کنند. به همین دلیل، احیای مزیت‌های این مناطق و بازنگری در سیاست‌های حمایتی، می‌تواند در جلب دوباره اعتماد سرمایه‌گذاران نقش مهمی ایفا کند.

چگونه سرمایه ها را به مسیر صحیح هدایت کنیم؟

در مجموع، ایجاد بسترهای شفاف و پایدار برای سرمایه‌گذاری در تولید، مستلزم برنامه‌ریزی دقیق و اجرای سیاست‌های حمایتی است. افزایش ثبات اقتصادی، کاهش موانع اداری، حمایت‌های مالی و ارائه اطلاعات شفاف، از جمله اقداماتی هستند که می‌توانند اعتماد عمومی را به سرمایه‌گذاری در بخش تولید تقویت کرده و در نهایت، زمینه‌ساز رشد اقتصادی و اشتغال پایدار در کشور شوند. همچنین، تأمین پایدار انرژی و اجرای سیاست‌های مؤثر در این حوزه، می‌تواند از آسیب‌های احتمالی به صنایع و تولیدکنندگان جلوگیری کرده و موجب افزایش امنیت سرمایه‌گذاری در این بخش شود.

دولت، بخش خصوصی و نهادهای مالی باید به‌طور هماهنگ برای ایجاد فضای امن و جذاب برای سرمایه‌گذاری تلاش کنند. اعتماد عمومی زمانی افزایش می‌یابد که مردم احساس کنند سرمایه‌گذاری آن‌ها تحت حمایت‌های قانونی قرار دارد و ریسک‌های اقتصادی و اجرایی به حداقل رسیده است. با اتخاذ رویکردهای مناسب، می‌توان تولید را به عنوان یکی از محرک‌های اصلی رشد اقتصادی کشور تقویت کرد و مسیر توسعه پایدار را هموار ساخت.