پایگاه خبری دور شهر قم – حسین طالب علی: «رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی با انتقاد از بی توجهی به کمبود آب درکشور طی سال های گذشته، از امنیتی شدن بحران آب و طرح آن درکمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی خبر داد».
موضوع صرفه جویی در منابع مختلف انرژی سال ها است که در کشور ما به صورت مستمر مطرح است و هزینه های هنگفتی نیز برای فرهنگ سازی این موضوع انجام شده است. در تعالیم اسلامی نیز بارها بر موضوع استفاده بهینه از نعمت های الهی و پرهیز از اسراف تاکید و سفارش شده است.
با این حال هر سال بر بحران کمبود منابعی هچون آب، برق، گاز و… افزوده شده و رفته رفته کشور را با چالش های عمیق مواجه کرده است.
و اما امسال به علت کاهش بارش ها و افزایش دما، کشور ما با بحران آب و برق مواجه هست و بارها در خبرها خواندیم که با کاهش مصرف پنج تا ۱۰ درصدی می توان بر این بحران غلبه و از قطعی آب و برق در چنین شرایط نامساعدی پیشگیری کرد.
اما نه تنها اکثر مردم راه صرفه جویی را در پیش نگرفتند، بلکه بر اساس آمار رسمی منتشر شده، میزان مصرف آب و برق نسبت به سال قبل افزایش نیز یافته و کار را تا جایی پیش برده که این موضوع در غالب بحران امنیتی در کمیسیون امنیت ملی در حال طرح و بررسی است.
به راستی چرا ایرانیانی که از فرهنگ و تمدن چند هزار ساله بهره مند هستند، در چنین شرایطی که بحران با زندگی مستقیم آنها سر و کار پیدا کرده باز هم آن را جدی نمی گیرند و برای گذر کردن سلامت از این وضع تلاش نمیکنند؟
به نظر می رسد یکی از موضوعات مهم در این زمینه نبود درک صحیح و آگاهی در مردم از جدی و عمیق بودن این کمبودها آن هم به واسطه زندگی ماشینی و صنعتی است. در گذشته آب برای خانواده ها حرمت داشت چرا که می دیدند برای تهیه آن چه زحماتی کشیده میشود و با چه شرایطی سختی به ویژه در مناطق خشک و کویری آب مورد نیاز فراهم می شود.
از جمله رسومی که امروز اثری از آن در جامعه نمانده که اگر بود شاید وضعیت منابع آبی در کشور به این مرز از بحران نمی رسید، آیین های باران خواهی در مناطق مختلف کشور به ویژه مناطق مرکزی و کویری ایران بود. ترس از خشکسالی و گرفتاری برای به دست آوردن آب ویژگی مشترک این آیین ها بود.
دعای باران، نماز باران، عروسی آب و آیین بارانخواهی از جمله آیین های سنتی مردم حاشیه کویر به ویژه منطقه قم بوده که در نزد مردم از اهمیت بالایی برخوردار بوده است. در این آیینها که به صورت گروهی یا فردی انجام می شد، پیر و جوان، زن و مرد به شکل ها و آیین های مختلف بر اهمیت آب تاکید کرده و دائماً نزول باران رحمت الهی برای تامین آب را از خدا طلب می کردند.
گذشته از آثار معنوی این آیینها، نکته قابل توجه که باید مد نظر قرار گیرد این است که وجود چنین رسومی موجب میشد مردم در زندگی فردی و اجتماعی همواره اهمیت آب را جدی بگیرند و به عنوان نعمتی حیاتی در کنترل مصرف و نگهداری آن تلاش کنند. اجرای مستمر و مکرر این رسوم به عنوان زنگ هشداری برای مردم تلقی میشده که علاوه بر اینکه همواره از خدای متعال برای نزول باران طلب کنند، ارزش واقعی این مایه حیاتی را نیز با تمام وجود درک کرده و به معنای واقعی قدر آب را بدانند.
این نکته، حلقه گمشده زندگی امروز شهری است و به نظر می رسد با ماشینی شدن زندگی، از بین رفتن آن آیینهای پرمایه و سهولت دسترسی به منابع انرژی مانند آب، مردم دیگر نه قدر این عنصر حیاتی را می دانند، نه از چگونگی فراهم شدن آن با خبرند و نه در مواقع بحرانی درک درستی از کمبود آب دارند که بخواهند در مصرف آن صرفه جویی کنند.
به نظر می رسد در کنار شعار صرفه جویی باید مردم را به صورت عملی با حساسیت موضوع آشنا کرد، به ویژه در شهری مانند قم با آب و هوایی خشک و گرم و منابع آبی ناچیز.
احیاء آیین های باران خواهی حتی به صورت نمادین می تواند بار دیگر حساسیت مردم نسبت به این مقوله حیاتی را برانگیزد و تلنگری باشد برای اینکه بدانند منابع انرژی محدود هستند و باید با تمام وجود در مصرف آن تلاش کنند.
به نظر می رسد باید اداره کل میراث فرهنگی، شهرداری، آموزش و پرورش، بسیج، شرکت آب و فاضلاب و دیگر دستگاه های مربوط وارد عمل شوند و با احیاء این میراث فرهنگی با ارزش و انجام چنین مناسکی فرهنگ صرفه جویی و درست مصرف کردن را در جامعه نهادینه کنند تا اندکی از این وضعیت بحرانی که مطمئنا در صورت اصلاح نشدن مصرف کشور را در سال های آینده با چالش های بسیار جدی مواجه خواهد کرد، کاسته شده و برای سال های آینده نیز با مشکلات کمتری مواجه باشیم.
Thursday, 26 December , 2024